رنگ سنجی به اندازه گیری طول موج و شدت تابش الکترو مغناطیسی منطقه قابل مشاهده از طیف نوری اطلاق میشود. به کمک رنگ سنجی میتوان میزان غلظت مواد در محلول ها را اندازه گیری کرد زیرا که مقدار رنگ و نور جذب شده یا انتقال یافته به خواص محلول بستگی دارد.
رنگ سنج نیز در واقع وسیله اندازه گیری است که میتواند مقدار نور و یا طیف عبوری از محلول ها را با مقدار طیفی نوری که میتواند از میان یک نمونه خالص از آن محلول عبور کند را مقایسه کند . رنگ سنج ها معمولا شامل یک فتوسل هستند که میتوانند میزان طیف نور عبوری از محلول مورد تست را اندازه گیری کند.دستگاه رنگ سنج در سال 1930 اختراع شد و در واقع میتوان گفت که رنگ سنج ها نوع ساده شده دستگاه فتومتر است. رنگ سنج ها شامل انواع گوناگونی هستند که توسط چندین شرکت مختلف ساخته میشود.
در حال حاضر در بازار چند مدل دستگاه رنگ سنج وجود دارد که همه آنها درواقع اندازه گیری نوع و غلظت مواد در محلول ها را اندازه گیری میکند. نوع بسیار ساده این دستگاه کیت تست شیمیایی هستند که شامل محلول معرف و یک جدول رنگ بندی شده که میزان غلظت مواد محلول به صورت چشمی میتوان از روی آن خواند. نوع دیگر رنگ سنج ها رنگ سنج دیجیتال یا همان چکر است که شامل دستگاهی بسیار کوچک که میتوان نمونه محلول را در آن قرار داد و با یک نمایشگر کوچک و ساده مقدار غلظت ماده محلول مورد نظر را از روی نمایشگر این دستگاه خواند. طرز کار این دستگاه مشابه با سایر رنگ سنج ها بوده به صورتی که ابتدا محلول به صورت خالص در دستگاه قرار داده تا میزان ضریب شکست آن توسط دستگاه شناسایی گردد. سپس به محلول مقداری واکنش دهنده (ریجنت-REAGENT) اضافه کرده و پس از آنکه خوب با یکدیگر مخلوط شده و تغییر رنگ در محلول مشاهده گردید آن را در ظرف مخصوص تست ریخته و پس از پاک سازی بدنه ظرف از هر گونه آلودگی آن را در درون رنگ سنج دیجیتال قرار میدهیم پس از چند ثانیه مقدار غلظت بر حسب ppm توسط دستگاه نمایش داده میشود. این مدل دستگاه کوچک ، سبک، قابل حمل و ارزان بوده و با دارای دقت اندازه گیری بالاتری نسبت به کیت های تست شیمیای است.
روش استفاده از کیت های تست محلول نیز همانند رنگ سنج های پرتابل است اما با این تفاوت که میزان غلظت با توجه به تغییر رنگ حاصله و تطبیق آن با جدول به صورت چشمی و در نهایت پیدا کردن غلظت محلول است که به مراتب خطا در این روش بالاتر از سایر روش هاس و صرفا میتوان در حالت چک کردن میزان مواد محلول مانند اندازه گیری میزان کلر محلول در آب استخر استفاده کرد.
رضا
